عکس‌ها برگرفته از پروژه ساختمانی اجرا شده توسط پادیرگستر
آرماتوربندی به عنوان یکی از اصول مهندسی در اجرای ساختمان‌های بتنی که شرکت پادیرگستر می‌سازداهمیت فوق‌العاده‌ای دارد، زیرا این مورد که گاهی اوقات بسیار ساده انگاشته می‌شود، تا حد بسیار زیادی بر استحکام آن سازه تأثیر خواهد گذاشت. نحوه اجرای آرماتوربندی در سازه‌های مختلف و حتی در بخش‌های مختلف یک ساختمان در حال ساخت نیز متفاوت است و بسته به نوع اجرای آن استحکام کششی متفاوتی ایجاد می‌کند. اما در هر حال اجرای آرماتور استحکام کششی ساختمان را بالا می‌برد. باید توجه داشت که اگرچه بتن به تنهایی استحکام فشاری بسیار بالایی دارد و در برابر تنش‌های مختلف بسیار مقاوم است، اما خود بتن به تنهایی مقاومت کششی خوبی ندارد و حتی در برابر تنش‌های کششی کوچک نیز گاهی اوقات دچار شکست می‌شود. آرماتوربندی در کنار بتن باعث می‌شود که استحکام کششی بتن بالا رفته و مقاومت آن در برابر تنش‌های محیطی افزایش می‌یابد.
در ساختمان‌سازی “بتن مسلح” یا بتن آرمه به ترکیبی خاص از بتن و میلگرد گفته می‌شود که میلگردهای آن به شکل‌های خاصی در کنار هم چیده شده‌اند. این نوع ترکیب، به صورت همزمان باعث افزایش مقاومت فشاری بتن و استحکام کششی فولاد می‌شود. آرماتوربندی باعث می‌شود که این اتصال بین بتن و میلگرد به شکل ایده‌آل صورت گیرد و این اجزاء با جزئیات بیشتری به هم وصل شوند و مقاومت سازه بتنی را بالا ببرند. در ادامه با مثال‌هایی از یکی از پروژه‌های موفقی که شرکت ما اجرا کرده است، و ذکر تأثیر آرماتوربندی بر استحکام سازه بتنی، نحوه اجرای بتن را با رسم شکل توضیح خواهیم داد.
آرماتوربندی چیست؟
آرماتوربندی فرایندی است که طی آن میلگردها و سایر محصولات فولادی با ترتیب خاصی در کنار هم چیده شده و سپس این میلگردها، به کمک جوشکاری سرد یا توسط بست فلزی به همدیگر وصل می‌شوند. آرماتوربندی یکی از شیوه‌های اصلی برای ساخت ساختمان‌های مدرن است و باعث می‌شود تا ساختمان از لحاظ مهندسی دارای استاندارد قابل قبول باشد. در واقع ترکیب میلگردهای آرماتور و بتنی که در کنار آن قرار می‌گیرد، باعث ایجاد یک نوع سنگ مصنوعی می‌گردد که از لحاظ مهندسی برای شرایط مختلف ماندگار و مناسب است. در واقع بتن ماده‌ای خمیری است و می‌تواند به هر شکلی درمی‌آید. در اینجا آرماتور است که به بتن کمک می‌کند تا به شکل دلخواه مهندسین در آمده و سفت شود و استحکام لازم را فراهم کند.
آرماتوربندی صرفا در کف ساختمان یا در ستون‌ها به کار نمی‌رود. بلکه آرماتوربندی ممکن است به شکل قرار گرفتن چندین میلگرد ساده و راست بر روی یکدیگر باشد که در سقف ساختمان استفاده می‌شود، یا ممکن است به صورت میله‌های خمیده و در هم تنیده باشد که در ستون‌ها و فونداسیون ساختمان استفاده می‌شود. آنچه که در اینجا مسلم است این است که آرماتوربندی باید مطابق با اصول و معیارهای مهندسی صورت گیرد و از میلگردهایی با اندازه‌های مناسب و محاسبه شده استفاده شود. معمولا آرماتوربندی سازه‌های بتنی بزرگ مانند پروژه ویلایی مهرشهر که شرکت ما وظیفه ساخت آن را برعهده داشت یا آپارتمان‌ها و مجتمع‌های چند طبقه، به کمک میلگردهای بزرگ مانند 13، 16 و 20 انجام می‌گیرد، اما برای سازه‌های کوچکتر می‌توان از میلگردهای با قطر کمتر هم استفاده کرد.
مزایای آرماتوربندی در اجرای سازه‌ای مانند پروژه ویلایی مهرشهر
بتن دارای آرماتور از قدرت فشرده‌سازی و تراکم سازی بیشتری نسبت به سایر مصالح ساختمانی برخوردار است.
با توجه به نوع آرماتوربندی که انجام شده است، بتن آرمه یا همان آرماتوربندی شده، می‌تواند استحکام کششی بسیار بالایی را تجربه کند.
سازه بتنی همراه با آرماتور، در برابر آب و آتش مقاومت قابل توجهی دارد.
پایداری ساختمان دارای آرماتور در برابر تخریب و زلزله، نسبت به سایر ساختمان‌ها پایدارتر است.
با کمک آرماتوربندی می‌توان بتن را به شکل‌های مختلف و متنوع شکل‌دهی کرد.
هزینه نگهداری بتن دارای آرماتور بسیار کمتر از بتن عادی است.
آرماتوربندی مانع از انحراف ساختمان از حالت اولیه ساخت خودش می‌شود.
در سازه‌های بزرگ مانند فونداسیون، ستون‌ها و سدها استفاده از آرماتور بهترین انتخاب ممکن است.
در مقایسه با سازه‌های فلزی، سازه‌های بتنی نیاز به مهارت کمتری دارند و اجرای آن ساده‌تر است.
آرماتور باعث می‌شود که این نوع بتن به‌طور وسیع در سازه‌های پیش ساخته به کار گرفته شود.
معایب آرماتوربندی در سازه بتنی
استحکام کششی بتن‌آرمه بسیار کمتر و حدود یک دهم استحکام فشاری آن است.
نکته مهم درباره شهرک سازی این است که استحکام نهایی سازه فقط به بتن آرمه بودن آن بستگی ندارد و مواد سازنده، تولید بتن و خرد کردن دانه شن نیز در آن دخیل هستند دارد. این مورد باعث می‌شود تا همه سازه‌های بتن آرمه‌ای دارای مقاومت یکسان نباشد و اجرای آن نیز بسیار اهمیت پیدا می‌کند.
هزینه‌های شکل‌دهی بتن دارای آرماتور نسبتاً بالاست.
انقباض در بتن باعث ترک و کاهش قدرت بتن‌آرمه می‌شود.
آرماتوربندی کاری تخصصی میباشد و دقت و نظارت جدی بر آن الزامی است. در برخی شرایط تمام مقاومت پی را آرماتورها تامین می کنند. مهندسین ناظر موظف هستند قبل از اجرای بتن ریزی از آرماتوربندی فونداسیون بازدید به عمل آورده و تا پایان بتن ریزی نظارت مستمر و مستقیم داشته باشند. ذکر چند مطلب در خصوص آشنایی با نکات اجرایی آرماتوربندی الزامی است :
به هیچ عنوان از آرماتورهای زنگ زده و یا آغشته به روغن نباید استفاده شود در صورت آلودگی آرماتورها به روغن یا زنگ زدگی آنها، باید قبل از اجرای آرماتوربندی به پاکسازی آنها اقدام و بعد از تایید دستگاه نظارت به بتن ریزی اقدام گردد. آرماتورها دو دسته طولی (آرماتورهای اصلی) و عرضی (خاموت) هستند. خاموتها وظیفه نگهداری آرماتورهای طولی و جلوگیری از کمانش آنها در هنگام فشارهای زیاد و چند کاربرد بسیار مهم دیگر دارند. لذا اهمیت رعایت ضوابط خاموت گذاری کمتر از آرماتورهای اصلی نیست. می‌بایست دقت شود که فاصله خاموتها از یکدیگر باید حداکثر 20 سانتی متر باشند و دستگاه نظارت موظف است که در صورت عدم رعایت از سوی پیمانکار از اجرای بتن ریزی جلوگیری نماید.
